Đêm nằm nghe phố

Cây bằng lăng bên hồ Hoàn Kiếm bắt đầu vào độ thay lá khi mùa thu về. Ảnh: Lâm Khánh/TTXVN

Phố đêm ồn ã, những cửa hiệu sáng choang, lấp lánh đèn màu. Cả dãy phố bán quần áo, va li, trái cây, đồ chơi trẻ em, hàng ăn, hiệu bánh, tiệm sửa xe, cửa hàng hoa, cắt dán đề can, và cả đóng giày, sửa giày, sửa quần áo... Hối hả, ầm ĩ và bụi bặm. Đủ các thứ ái ố hỉ nộ tràn ra mặt phố. 

Nhiều người đã quen với khung cảnh ấy, quen đến mức rồi dần thấy phố nào cũng như phố nào, cùng một không khí, cùng một thanh âm, cùng một bộn bề hối hả của cuộc sống, mùa nào cũng như mùa nào. Chỉ khi đêm trở về khuya, mọi thứ dần tĩnh lặng, phố mới dịu dàng trở lại. 

Nhưng mấy hôm nay trời trở lạnh, sau những ngày nắng rát. Sáng sớm ra đường đã phải khoác thêm áo ấm. Cái lạnh như mang một không khí tươi mới giữa lòng thu Hà Nội, khiến nhiều người thích thú. Gió lạnh mang theo vô vàn những thanh âm, cung bậc cảm xúc. 

Cốm làng Vòng với hương thơm lúa nếp non, vị ngọt nhẹ, dẻo là món ẩm thực hấp dẫn du khách vào mùa thu. Ảnh: Lâm Khánh/TTXVN

Đợt lạnh đầu tiên tràn vào trong lòng phố, trong cái nắng hanh vàng, cây cối cũng như xanh ngát lên trong sắc thu. Mỗi góc phố, mỗi con đường, mỗi quán quen như ngân lên thanh âm trong trẻo, thân thương đến lạ! Góc phố rêu phơi cũng trở nên rạng rỡ, quán vắng cũng thành thân quen, giọt mưa thu cũng khiến lòng người chùng chình, ngồi nán lại chứ không nỡ vội rời. 

Đêm nằm nghe tiếng gió rít qua khe cửa kính, cảm nhận rõ cái lạnh len lỏi, hơi thu se sắt. Để rồi không thể kìm lòng mà lẩm nhẩm hát: “Đêm đêm nằm mơ phố, trăng rơi nhoà trên mái”… “Đâu hay mùa thu gió, đêm qua mặc thêm áo”, mà ca sĩ đất cảng Thu Phương hát đầy cảm xúc, như dốc hết gan ruột. 

Cây hoa sữa đầu ngõ toả hương vấn vít vào đêm, sưởi ấm những bộn bề lo toan, xoa dịu những mệt nhọc ngày thường. Cây hoa của mùa thu - mùa lạnh, nhưng đủ lạnh thôi để thấy mùi hương ấm áp, đủ lạnh thôi để hoa thắp lên nồng nàn, dịu ngọt. Đủ lạnh, để bác hàng nước nán lại bán thêm chén trà ấm lòng tay, đủ lạnh để gánh phở nóng khiến thực khách ấm lòng; và đủ lạnh, đủ nồng nàn để đượm hương cốm mới.

Hình ảnh những người phụ nữ tần tảo sớm hôm với các loài hoa theo mùa là nét đẹp bình dị, đặc trưng của phố cổ Hà Nội. Ảnh: Lâm Khánh/TTXVN

Nhưng sao trong hương đêm bỗng thèm một tiếng rao dưới đường. Bây giờ đã rất thưa vắng tiếng rao đêm thì phải? Hay nhà cao tầng, chung cư nhiều quá, không thể nghe? 

Ngày trước, tiếng rao len lỏi khắp các ngõ phố, tụi sinh viên nghịch ngợm còn trêu đùa mấy người bán bánh mì: “Bánh mì nóng không chú?” - “Nóng”. -“Nóng à, vậy chú đi bán đi, không nguội mất”. Đêm lạnh mà chúng trêu trọc những người bán hàng rong, phần là tếu táo, nhất quỉ nhì ma, thứ ba học trò. Nhưng cũng là sự thật, có học trò nghèo, không đủ tiền mua. Nhịn bữa sáng đi học là chuyện thường, nói gì đến ăn đêm. Nhưng tiếng rao “ai bánh mì đê”, “bánh mì nóng giòn đê” thì cứ vẳng mãi, kể cả sau này vẫn nhớ, như đóng ghim vào ký ức.

Trong đêm thu, lại nhớ những ngày xa nhà, ở giữa lòng một thành phố khác. Không có mùi hoa sữa, không có hương cốm mới, không có quán trà nóng vỉa hè. Đêm đêm chỉ nghe tiếng hủ tiếu gõ dội lại, họ cũng giống như những người rao đêm ở Hà Nội, cần mẫn trong cuộc mưu sinh, lại càng nhớ quay quắt mùa thu, mùa đẹp đến nao lòng.

Giờ đây, ở trong lòng phố Hà Nội, nghe đêm thu dịu dàng đến vô cùng. Hương đêm lan trong gió se lạnh, vấn vít mùi hoa sữa thơm nồng. Phố đêm đường khuya, tĩnh lặng. Vẳng trong không gian, tiếng xe ai về muộn, hẳn là có chút co ro trong áo mỏng, để trong lòng lại nhẹ ngân câu hát “Đâu hay mùa thu gió, đêm qua mặc thêm áo”… “Đêm xin bình yên nhé/ Con đường vàng ánh trăng/ Đèn dầu khuya quán quen chờ sáng”…