Từ góc độ doanh nghiệp công nghệ, xin ông cho biết mức độ ứng dụng AI vào lĩnh vực tin tức, báo chí trên thế giới và áp dụng tại chính đơn vị của ông như thế nào?
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo đang được áp dụng vào nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội, trong đó có truyền thông, tin tức, báo chí. Có thể thấy, trên thế giới, AI đã được áp dụng cho tự động hóa viết các bản tin ngắn, đặc biệt trong các lĩnh vực như thể thao và tài chính; phân tích xu hướng tin tức, dự báo các sự kiện nóng dựa trên dữ liệu từ mạng xã hội và các nguồn tin tức khác nhau.
Bên cạnh đó, ứng dụng AI để kiểm chứng thông tin, giảm thiểu tin giả và nâng cao chất lượng nội dung. Việc sử dụng AI để phân tích hành vi người dùng, từ đó tối ưu hóa nội dung hiển thị để tăng cường trải nghiệm độc giả và tăng lượt truy cập vào website.
AI có thể đóng vai trò như một trợ lý ảo để hỗ trợ tương tác với độc giả. Các trang báo điện tử thường sử dụng chatbot để cung cấp thông tin và giải đáp thắc mắc của độc giả một cách nhanh chóng và chính xác.
Sớm nhận thấy được vai trò cũng như tiềm năng của AI, từ năm 2015, Công ty Công nghệ 3S GROUP đã hợp tác cùng các chuyên gia công nghệ AI hàng đầu thế giới và Việt Nam để nghiên cứu và phát triển công nghệ mang tên “3S AI”.
Trải qua thời gian dài thử nghiệm, đến năm 2023, công nghệ 3S AI đã chính thức được ra mắt và phát huy được tối đa ưu điểm khi được ứng dụng thành công vào 2 sản phẩm chính của công ty. Sản phẩm thứ nhất là Job3s.vn - Nền tảng tuyển dụng trực tuyến tại Việt Nam để kết nối hoàn toàn tự động bằng 3S AI giữa ứng viên và nhà tuyển dụng một cách hiệu quả và sản phẩm thứ 2 là VNtre.vn (VN Trẻ) - Trang thông tin điện tử tổng hợp giúp cập nhật tin tức nhanh chóng, chính xác và thông minh ứng dụng mạnh mẽ trí tuệ nhân tạo 3S AI.
Đối với nền tảng tuyển dụng job3s.vn, công nghệ 3S AI có khả năng phân loại theo các nhóm tin từ đối tượng ngành nghề, nhu cầu tuyển dụng, nhờ đó các quy trình tuyển dụng được tự động hoá, giúp tiết kiệm công sức, thời gian và chi phí cho cả nhà tuyển dụng và ứng viên.
Đối với trang tin tức VNtre.vn, công nghệ 3S AI có khả năng tự lọc các chủ đề mà người dùng thường xuyên quan tâm một cách thông minh, từ đó gợi ý cho người dùng những thông tin hữu ích theo chủ đề, sở thích, từ khóa mà họ quan tâm. Đặc biệt, ứng dụng công nghệ 3S AI đọc tự động giúp chuyển đổi văn bản thành giọng nói giúp người dùng có thể nghe tin tức thuận tiện và tiết kiệm thời gian. Nhờ đó, lượng truy cập từ đó tăng 300% trong 2 tháng qua.
Có thể thấy, cả thế giới và Việt Nam đều đang tích cực áp dụng AI để tối ưu hoá việc đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của độc giả. Tuy nhiên, việc ứng dụng AI cũng đòi hỏi phải có sự kiểm soát và điều chỉnh phù hợp để đảm bảo tính khách quan và đạo đức trong báo chí.
Từ ứng dụng AI tại trang tin tức tổng hợp, ông thấy hiệu quả ứng dụng AI mang lại ở công đoạn nào khi sản xuất tin tức?
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo có thể hỗ trợ cho người làm báo ở nhiều khâu. Từ khâu sản xuất thông tin, AI hỗ trợ đội ngũ phóng viên, biên tập viên tìm kiếm, sàng lọc và kiểm chứng khối lượng thông tin khổng lồ mỗi ngày. AI cũng dễ dàng xử lý thông tin và tìm kiếm, thu thập các báo cáo. Ví dụ như ngành tài chính ngân hàng.
Trước đây, khi chưa có AI, các yêu cầu với một đề tài có thể mất vài tiếng và cả ngày. Nhưng nay ứng dụng AI, đơn giản như trên ChatGPT, AI có thể đưa ra đề cương chi tiết cho người làm thông tin.
Đối với việc phân phối thông tin cho bạn đọc, ứng dụng AI giúp nhắm tới những yêu cầu của đối tượng người dùng cần. Có một thực tế là thông tin hiện nay khá giống nhau, vấn đề là bạn đọc sẽ chọn đọc thông tin ở đâu, báo nào và qua nền tảng nào.
Việc ứng dụng AI giúp gợi ý cho người dùng những thông tin hữu ích theo chủ đề, theo sở thích, theo từ khóa mà họ quan tâm. Đồng thời, trang tin tức còn có chức năng AI đọc tự động rất hữu ích cho người dùng.
Bên cạnh những thông tin tích cực từ AI, thông tin giả mạo do AI cũng là mối lo ngại lớn. Theo ông, kiểm soát vấn đề này như thế nào?
Đây là vấn đề lớn với tin tức, báo chí hiện đại. Quan trọng nhất là thông tin đầu vào để AI xử lý. Nếu đưa thông tin sai thì kết quả sai. Do đó, việc kiểm soát vẫn phải do con người. Đội ngũ biên tập viên sẽ là những người phát huy được vị trí không thể thiếu của mình trong trường hợp này.
Trên thực tế, tại trang tin tức VNtre.vn, lưu lượng thông tin xử lý lên tới hơn 400-500 đầu tin mỗi ngày nên việc kiểm soát từ biên tập viên kiểm duyệt nội dung là rất quan trọng. Các biên tập viên sẽ phải kiểm soát nội dung tin tức phù hợp với tôn chỉ lãnh đạo trang tin đưa ra.
Theo ông, liệu AI có thay thế những công việc nào của người làm tin tức, báo điện tử không? Người làm báo cần thay đổi như thế nào về kỹ năng công nghệ?
Tôi cho rằng AI chỉ là công cụ hỗ trợ cho con người để mang lại hiệu quả công việc tốt hơn.
Từ thực tế ứng dụng công nghệ thông tin trong 30 năm qua, từ máy gõ chữ, đến máy tính và nay là ứng dụng AI. Đây là xu hướng tất yếu trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0.
Trong giai đoạn này, AI dần đã được phát triển để hỗ trợ con người trong nhiều công việc đa dạng. AI có thể hỗ trợ các công đoạn như: Phân tích văn bản tự động, dịch văn bản, biên tập lỗi chính tả, ngữ pháp, định dạng văn bản, xử lý ngôn ngữ tự nhiên để viết một số nội dung đơn giản, tóm tắt nội dung.
Những người làm báo cũng dần thích ứng, sử dụng công nghệ cho công việc bản thân.
Ở góc độ nào đó, AI sẽ thay thế một số vị trí lặp đi lặp lại như làm MC, làm bản tin ngắn về thị trường chứng khoán, thể thao…
Theo dự báo cá nhân, trong 10 năm tới, AI sẽ tác động khá toàn diện đến hoạt động sản xuất thông tin.
Xin cám ơn ông!