Cụ thể, giai đoạn 2019-2024, tỉnh triển khai 11 dự án bố trí dân cư tại 9 huyện gồm: Chư Pưh, Mang Yang, Krông Pa, Chư Sê, Ia Pa, Kbang, Phú Thiện và Chư Prông với quy mô trên 1.000 hộ dân. Trong số đó, có 7 dự án bố trí dân cư cho các vùng bị ảnh hưởng bởi thiên tai quy mô 496 hộ dân và 4 dự án bố trí dân cư tự do quy mô 516 hộ dân.
Dự kiến giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh tiếp tục triển khai 16 dự án bố trí dân cư với tổng nguồn vốn đầu tư dự kiến trên 450 tỷ đồng. Trong số này sẽ có 9 dự án bố trí dân cư tập trung, 6 dự án xen ghép và một dự án ổn định dân cư tại chỗ cho gần 1.400 hộ dân.
Huyện Phú Thiện đã mạnh dạn lồng ghép nhiều nguồn lực đầu tư đồng bộ hạ tầng, đảm bảo người dân không chỉ có nơi ở mới mà còn được thụ hưởng điều kiện sống tốt hơn. Đáng chú ý phải kể đến là Dự án bố trí dân cư vùng thiên tai Suối Cạn, xã Ia Sol có mức đầu tư 10 tỷ đồng đã hoàn thiện hệ thống đường giao thông nội bộ, điện chiếu sáng, nước sinh hoạt, nhà ở cùng công trình nhà vệ sinh. Hai là Dự án sắp xếp dân cư tại xã Chư A Thai với kinh phí hơn 22 tỷ đồng mang đến những căn nhà kiên cố và hệ thống hạ tầng hoàn chỉnh cho 76 hộ dân.
Phó Bí thư Đảng ủy xã Ia Sol Đinh Văn Vịnh cho biết, với quyết tâm chính trị cao của cả hệ thống chính quyền, khu tái định cư vùng thiên tai Suối Cạn sẽ sớm hoàn thành. Những căn nhà mới không chỉ là chốn đi về mà còn mở ra nhiều cơ hội cho người dân, giúp họ khởi đầu một hành trình mới. Hệ thống điện, đường, nước sạch được kết nối đến từng hộ, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế và ổn định cuộc sống.
Khu tái định cư Suối Cạn chào Xuân Ất Tỵ 2025 khi 38 hộ dân nơi đây đã được chuyển đến những ngôi nhà mới khang trang sau nhiều năm sống trong nỗi lo ngập lụt.
Mời chúng tôi tham quan căn nhà mới rộng 50m2 với đầy đủ công trình vệ sinh, chị Kpă H’Lúi phấn khởi chia sẻ, trước đây, ở chỗ cũ, bà con rất lo lắng về việc nhà thường xuyên bị ngập và cô lập do nước lũ. Nay chuyển về đây, nhà ở vững chãi, đường sá khang trang, các con có điều kiện học hành tốt hơn. Gia đình chị rất biết ơn các cấp chính quyền và nhà hảo tâm đã quan tâm, hỗ trợ.
Tương tự, gia đình anh Ksor Thuyên cùng 75 hộ dân khác tại làng Kinh Pêng, xã Chư A Thai đã có cuộc sống mới khi chuyển từ chân núi H’Lông và thôn Drôk về khu tái định cư theo Dự án sắp xếp, bố trí lại dân cư xã Chư A Thai. Ngôi nhà mới của anh rộng 60m² được xây dựng với kinh phí 300 triệu đồng từ sự hỗ trợ của chính quyền và vay mượn thêm. Anh chia sẻ, ở nơi tạm cư lúc trước, mỗi mùa mưa là một nỗi lo, nhất là tình trạng sạt lở. Giờ đây, cuộc sống đã khác, bà con được cấp đất làm vườn, làm nhà và có việc làm ổn định. Cuộc sống đang dần khá hơn.
Ông Phan Văn Vinh, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Phú Thiện cho biết, đơn vị đã cố gắng hoàn thành các dự án sớm hơn kế hoạch để bà con kịp đón Tết trong ngôi nhà mới. Thành công này có được nhờ sự đồng thuận của người dân và vào cuộc quyết liệt của chính quyền địa phương.
Không chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ nhà ở, huyện Phú Thiện còn tích cực lồng ghép mọi nguồn lực để hoàn thiện cơ sở hạ tầng, hỗ trợ chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, đào tạo nghề giúp đồng bào có thêm sinh kế bền vững.
Bí thư Huyện ủy Phú Thiện Trần Trung Hiếu cho biết, từ năm 2019 đến nay, địa phương đầu tư 150 tỷ đồng để xây dựng, sửa chữa 41 trường học, 142 tuyến đường giao thông, 17 công trình văn hóa và 2 trạm y tế. Bên cạnh đó, hơn 8 tỷ đồng được dùng để hỗ trợ bà con chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, phát triển kinh tế. Đối với khu tái định cư Suối Cạn, mặc dù chưa có nguồn vốn và cơ chế hỗ trợ làm nhà cho các hộ dân song địa phương quyết tâm huy động mọi nguồn lực giúp họ có nhà để đón mùa Xuân mới. Ngoài cấp đất, hỗ trợ xây dựng nhà, người dân tại các khu tái định cư còn được chuyển đổi nghề, sử dụng nguồn nước sạch để cải thiện đời sống.
Những ngôi làng tái định cư không chỉ là nơi an cư mà là biểu tượng của sự đồng lòng, nỗ lực không ngừng của chính quyền và người dân. Đây là tiền đề để huyện Phú Thiện hướng tới giảm tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số mỗi năm 2,5%, xóa xã đặc biệt khó khăn để xây dựng Phú Thiện phát triển bền vững.