Ô nhiễm không khí tác động tiêu cực đến khả năng nhận thức của não bộ

Khói bốc lên từ đám cháy rừng trên đảo Fraser thuộc bang Queensland, Australia ngày 29/11/2020. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu ứng dụng trên điện thoại về huấn luyện não mang tên Luminosity, nhằm đánh giá khả năng hoạt động của người trưởng thành sau khi tiếp xúc với ô nhiễm không khí ở nhiều mức độ khác nhau. Nhà nghiên cứu hàng đầu của Đại học Queensland, bà Andrea La Nauze nhận định việc tiếp xúc với bụi mịn PM2.5 nồng độ cao sẽ khiến người tham gia giảm gần 6 điểm trong thang điểm 100. Nhà nghiên cứu này nhấn mạnh dù đã có nhiều nghiên cứu về các động lâu dài của bụi mịn PM2.5 đối với sức khỏe, thì đây là lần đầu tiên có một đánh giá về tác động tức thời của ô nhiễm tới khả năng nhận thức của con người. 

Các trò chơi trong nghiên cứu tập trung vào 7 năng lực nhận thức trong đó có khả năng ghi nhớ, nói, tập trung, sự linh hoạt, khả năng tính toán, tốc độ và giải quyết vấn đề. Nhóm chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất là những người dưới 50 tuổi. Trên thực tế, nếu người chơi dưới 30 tuổi và tiếp xúc với không khí ô nhiễm ở mức độ cao, thì khả năng nhận thức sẽ bị suy giảm tương tự như bị lão hóa thêm 15 năm.

Nghiên cứu đã hé lộ góc nhìn khác về tác động kinh tế của biến đổi khí hậu, thông qua việc đánh giá mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí với năng suất lao động. Nghiên cứu thậm chí cho thấy nồng độ PM2.5 trên 25mg/m3 cũng gây suy giảm nhận thức.

Thời gian qua, biến đổi khí hậu đã khiến cháy rừng xảy ra thường xuyên hơn. Khói từ các trận cháy rừng có nguy cơ khiến nồng độ PM2.5 tại các thành phố của Australia lên tới 150mg/m3. Theo nhà nghiên cứu La Nauze, để giảm thiểu tác động ô nhiễm, cần thực thi các biện pháp an toàn ở cấp độ cá nhân lẫn chính quyền.  Cụ thể, người dân có thể tránh tiếp xúc với không khí ô nhiễm thông qua việc ở nhà nhiều hơn, sử dụng máy lọc không khí, hay chuyển đến khu vực ít ô nhiễm. Về phần mình, các chính quyền cần tiếp tục áp dụng các chính sách như giảm khí thải từ xe hơi, tập trung vào các nguồn gốc gây ô nhiễm không khí như cháy rừng và điều chỉnh các tiêu chuẩn về chất lượng không khí.