Xóa nhà tạm: Ấm lòng những ngôi nhà Đại đoàn kết

Để tiếp tục thực hiện chủ trương "xóa bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu" của Trung ương, tháng 7/2024 vừa qua, Tỉnh ủy Bắc Kạn ban hành nghị quyết tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo khó khăn về nhà ở trong năm 2024, 2025 trên địa bàn tỉnh.

Những ngôi nhà Đại đoàn kết

Trao tặng 4 ngôi nhà đại đoàn kết cho thôn Bản Chằng, mỗi ngôi nhà trị giá 50 triệu đồng, ngày 6/11/2021. Ảnh tư liệu: Vũ Hoàng Giang/TTXVN

Một trong những gia đình được hỗ trợ nhà Đại đoàn kết trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn là hộ chị Đặng Thị Liên, dân tộc Dao, ở thôn Pác Nghiên (xã Bình Trung, huyện Chợ Đồn) thuộc diện hộ nghèo, đơn thân, nuôi hai con nhỏ. Năm 2013, chị Liên dựng nhà tạm rộng 24m2 ở, nền nhà thấp, lại gần ao to, mỗi lần mưa lớn, chị vừa phải hứng nước nhà dột, vừa sợ nước mưa dâng ngập. Ở được 5 năm, nhà hỏng, không thể ở, cũng không có điều kiện sửa lại, chị Liên gửi con nhờ gia đình người em ruột nuôi, rồi sang tỉnh Thái Nguyên làm thuê phục vụ bếp ăn. Đến đầu năm 2024, nghỉ việc làm thuê, chị trở về quê và cả ba mẹ con cùng ở nhờ nhà người em ruột.

Đang chịu cảnh ở nhờ, chật chội, bất tiện, tháng 6/2024, chị Liên chính thức được chính quyền địa phương thông báo tặng nhà Đại đoàn kết. Chị cảm động, cùng người thân, anh, em trong gia đình chủ động chuẩn bị làm nhà mới. Các việc từ thu dọn nhà cũ, tôn thêm nền, san mặt bằng đến đào, đổ móng, nền, vận chuyển vật liệu, chị Liên đều nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của lực lượng Công an xã, Mặt trận Tổ quốc, Dân quân, các hội, đoàn thể xã, thôn. Ngày đào móng, làm nền nhà có đến 30 người của các lực lượng đến giúp chị. Tươi cười ngắm căn nhà mơ ước đang dần hoàn thiện, chị Liên xúc động nói: như này là yên tâm rồi, chị rất ưng, rất hài lòng.

Đợt này xã Mỹ Thanh (huyện Bạch Thông) có gần chục hộ dân được tặng nhà Đại đoàn kết, riêng thôn Thôm Ưng (xã Mỹ Thanh) có đến 5 hộ được tặng. Đường từ trung tâm xã vào thôn xa đến cả chục cây số, vừa nhỏ lại vừa dốc và quanh co, chỉ có thể dùng xe Tắc tơ chuyển vật liệu từ trung tâm xã vào tập kết tại khu vực nhà văn hóa thôn. Sau đó dùng xe máy chở từng bao cát, bao xi măng, gạch xỉ hoặc khiêng, vác từng tấm lợp, khung nhà đến từng nhà dân.

Ngày tập kết vật liệu xây dựng, xã và thôn đã phải huy động tất cả các lực lượng cùng tham gia, cả đồng chí Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã cũng cùng trực tiếp làm. Ngày đào móng, làm nền nhà cho hộ ông Lý Văn Ba và chị Lý Thị Ngọc (thôn Thôm Ưng) là ngày nghỉ cuối tuần, lực lượng công an xã cùng các đoàn thể thôn, người nhà hai gia đình vẫn rôm rả làm đến sẩm tối, đến khi xong việc mới nghỉ.
 
Trưởng thôn Thôm Ưng (xã Mỹ Thanh, huyện Bạch Thông) Triệu Văn Hữu chia sẻ, các hộ dân của thôn được tặng nhà đều là hộ nghèo, điều kiện rất khó khăn, làm theo chìa khóa trao tay như này thì mới được.

Những căn nhà kể trên thuộc 500 nhà Đại đoàn kết do Công an tỉnh Bắc Kạn chủ trì, phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn rà soát, tổ chức triển khai xây dựng, hỗ trợ những gia đình có hoàn cảnh khó khăn nhất của tỉnh năm 2024, với nguồn từ Quỹ "Vì người nghèo" tỉnh Bắc Kạn tiếp nhận hỗ trợ của tỉnh Bắc Ninh. Kiểu "Nhà lắp ghép" đảm bảo tiêu chí "3 cứng", diện tích 40m2, theo mẫu chung của ngành Công an, bàn giao theo hình thức "chìa khóa trao tay".

Mỗi căn nhà trị giá 60 triệu đồng, gồm kinh phí làm nhà và thêm một bồn nước inox... Đại tá Hà Trọng Trung, Phó Giám đốc Công an tỉnh Bắc Kạn cho biết, Công an tỉnh phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh đang tiếp tục đẩy nhanh tiến độ xây dựng 500 nhà Đại đoàn kết, dự kiến sẽ hoàn thành việc xây dựng toàn bộ 500 căn nhà này trong tháng 11/2024.

Những khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ

Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Kạn Đinh Quang Chúc cho biết thêm, từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo có khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2021-2025 và từ Quỹ "Vì người nghèo" tỉnh. Đến tháng 9/2024, tỉnh Bắc Kạn có hơn 1.100 hộ nghèo, hộ cận nghèo được hỗ trợ nhà ở, trong đó, hơn 850 nhà đã hoàn thành, hơn 230 nhà đang thực hiện, trên 10 nhà chưa khởi công...

Trong quá trình triển khai thực hiện các chương trình này còn gặp những khó khăn, vướng mắc, đó là kinh phí vận động chưa đảm bảo nguồn lực hỗ trợ làm nhà ở cho hộ nghèo, do số lượng hộ nghèo, cận nghèo khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh còn lớn. Các hộ trong diện được hỗ trợ nhà hầu hết đều gặp khó khăn về kinh tế, ít có hoặc không có kinh phí đối ứng bổ sung vào quá trình xây dựng nhà. Do có nhiều nguồn hỗ trợ từ nhiều chương trình với mức hỗ trợ khác nhau nên hộ dân so sánh, lựa chọn và chờ được hưởng mức hỗ trợ cao nhất. Nan giải nữa là một số hộ nghèo, hộ cận nghèo thuộc đối tượng được hỗ trợ nhà nhưng chưa đảm bảo hồ sơ đất đai như chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định...

Theo Bí thư Tỉnh ủy Bắc Kạn Hoàng Duy Chinh, trong những năm qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt công tác giảm nghèo, trong đó, chú trọng vận động nguồn lực để hỗ trợ xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp đã tích cực triển khai các chính sách, chương trình hỗ trợ người nghèo trên địa bàn.

Cùng với sự hưởng ứng của nhân dân, ủng hộ từ cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân, nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh, những năm qua đã có trên 2.200 hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh được hỗ trợ sửa chữa, xây dựng mới nhà ở bảo đảm an toàn để "an cư, lạc nghiệp", góp phần giảm nghèo, đảm bảo an sinh và thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Tuy nhiên, đời sống của một bộ phận người dân trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh; còn nhiều gia đình chưa có nhà ở hoặc đang ở trong những căn nhà tạm, không có khả năng tự cải thiện nhà ở.

Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả chủ trương "xóa bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu" theo Nghị quyết số 42-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, tháng 7/2024, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Kạn đã ban hành Nghị quyết tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo khó khăn về nhà ở trong năm 2024, 2025 trên địa bàn tỉnh.

Với mục tiêu, tập trung huy động, quản lý, sử dụng hiệu quả các nguồn lực để đến hết năm 2025, tỉnh hoàn thành việc xóa 2.000 nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, cận nghèo trong tổng số gần 11.300 hộ nghèo, cận nghèo thiếu hụt về diện tích và chất lượng nhà ở.