Băng rôn treo giảm giá sâu nhưng hàng thiết bị vệ sinh của đại lý Đại Kim Đô (quận 10, TP.HCM) vẫn tiêu thụ rất chậm - Ảnh: THẢO THƯƠNG
Ghi nhận tại một số "chợ" vật liệu xây dựng (VLXD) trên địa bàn TP.HCM cho thấy nhiều đại lý kinh doanh VLXD luôn trong cảnh chợ chiều thời gian gần đây, doanh thu không đủ trang trải chi phí, khách mua đã ít trong khi khách mua nợ (thiếu) lại tăng, một số đại lý thậm chí phải giảm đến 50% giá bán để đẩy hàng tồn kho nhưng cũng không tiêu thụ được.
Cửa hàng VLXD ế ẩm, vắng khách
Thời gian gần đây, tại "thủ phủ" VLXD của TP.HCM trên con đường Tô Hiến Thành (quận 10), hàng chục cửa hàng trưng bày VLXD luôn trong tình trạng thưa vắng khách, thậm chí cả một buổi sáng nhưng có cửa hàng không một bóng khách ra vào.
Những người bán hàng nơi đây đều cho rằng thị trường VLXD đang rơi vào giai đoạn trầm lắng dù đang vào mùa xây dựng cuối năm.
Tại một cửa hàng của Công ty TNHH thương mại xây dựng P.H (đường Tô Hiến Thành), theo ghi nhận của chúng tôi từ khi cửa hàng này mở cửa vào lúc 8h sáng đến 11h nhưng chỉ có hai khách đến hỏi, xem hàng rồi quay xe đi.
Khoảng trưa có chiếc xe ba gác chở thép xuống hàng để trưng bày. Cạnh đó, DNTN Đ.P.L (chuyên các loại trần la phông, vật liệu cách nhiệt, cách âm…) cũng không một bóng khách trong suốt buổi sáng.
Treo băng rôn bắt mắt "Khuyến mãi mùa xây dựng, mua 1 được 2, giá sốc giảm đến 32% cùng nhiều ưu đãi hấp dẫn" nhưng đại lý thiết bị vệ sinh Đ.K.Đ (quận 10) chỉ có mỗi… nhân viên coi hàng.
"Treo giảm giá nhưng khách không buồn hỏi mua. Giờ này các năm, người dân đến mua hàng rầm rộ để hoàn thiện nhà ăn Tết. Chị đi dọc hết xem, cửa hàng nào cũng vắng tanh như chùa Bà Đanh" - anh Thành, nhân viên tại đại lý này, cho hay.
Tương tự, ghi nhận tại một số cửa hàng VLXD trên quốc lộ 22, quận 12, nhiều cửa hàng sắt, thép, xi măng, gạch ốp lát, thiết bị sứ vệ sinh… cũng vắng khách, xe cộ ra vào. Bà Nguyễn Thị Thủy, đại lý cấp 1 các loại VLXD trên đường Hà Huy Giáp (quận 12), cho hay chưa năm nào giá sản phẩm giảm nhiều nhưng ế ẩm như năm nay.
"Từ cuối tháng 7 đến giờ thép đã giảm giá bán trên chục lần nhưng sản lượng bán ra vẫn chậm. Các tỉnh miền Trung bước vào cao điểm mùa mưa nên ít có các công trình xây dựng nhưng tại TP.HCM cũng không khá hơn. Tôi bỏ hàng cho dự án ở TP Thủ Đức, dự án không giải ngân vì ngân hàng siết tín dụng. Họ bí, tôi cũng bí rị", bà Thủy nói.
Giá thép giảm là tin vui đối với ngành xây dựng, vì thép chiếm khoảng 20-30% chi phí công trình nhưng khác với mọi năm, các cửa hàng nhỏ lẻ hay đại lý lớn VLXD không dám "ôm" hàng.
Theo anh Long, chủ cửa hàng ở phường Thạnh Xuân (quận 12), sức tiêu thụ chỉ bằng khoảng 10% so với cùng thời điểm này mọi năm dù giá thép đã giảm sâu. "Nhiều công trình xây dựng bị chậm tiến độ, thậm chí dừng thi công do thiếu vốn nên tôi không dám nhập hàng nhiều", anh Long nói.
Chợ vật liệu xây dựng (quận 5, TP.HCM) trong tình trạng vắng khách, nhiều người bán hàng lướt điện thoại giết thời gian - Ảnh: NHẬT XUÂN
Doanh thu chỉ đủ trang trải chi phí
Tại chợ VLXD quận 5, không khí cũng vắng lặng, nhiều chủ sạp chán nản ngồi xem điện thoại, chơi cờ giết thời gian. Kinh doanh tôn tại chợ VLXD này đã 30 năm, ông Hải (chủ cửa hàng Đại Hưng) cho biết trừ đợt dịch phải đóng cửa hoàn toàn, đây có lẽ là thời gian mà thị trường VLXD ế ẩm nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Theo ông Hải, tổng các loại chi phí để một cửa hàng hoạt động rơi vào khoảng 15 triệu đồng/tháng gồm các phí như phí thuê mặt bằng, phí quản lý, thuế má… mà doanh thu chỉ vừa chi trả phí trên thêm chút phí sinh hoạt. So với thời kỳ hoàng kim khoảng năm 2018, lượng mua chỉ bằng 40%. "Tiền lãi không đủ sống, nhiều khi tôi còn ăn vào cả tiền vốn nhập hàng", ông Hải nói.
Tương tự, chị Trần Mẫn Nhi - nhân viên một cửa hàng chuyên bán các dây cáp thép, đồ sắt, đồ mài… trên đường Trịnh Hoài Đức (quận 5) - cho biết lượng khách mua hàng đợt này giảm 30% so với năm ngoái.
Theo chị Nhi, nguyên nhân là do nhiều công trình phải hoãn xây dựng nên các nhà thầu thi công gặp khó. Bên cạnh đó, đợt lũ lụt miền Tây vừa rồi cũng ảnh hưởng nhiều đến vận chuyển, xây dựng, lưu kho vật liệu nên khách cũng giảm.
"Nếu những năm trước, con đường Trịnh Hoài Đức nhộn nhịp quanh năm, giờ các tiểu thương chỉ trông bán hàng theo vụ. Tầm giờ mọi năm đường Hải Thượng Lãn Ông nhộn nhịp khách mua bóng đèn, dây điện, đồ trang trí Noel mà giờ cũng lác đác, vắng hoe", chị Nhi nói.
Theo nhân viên tại cửa hàng Thanh Huy (chuyên bán các loại tấm lót sàn, ván sàn, ván ép, mái tôn), từ quý 2 trở lại đây, cửa hàng ế ẩm, không chỉ khách mua hàng ít mà khách nợ còn tăng.
Dọc các con đường chuyên bán VLXD lâu đời tại TP.HCM như đường Võ Văn Kiệt (quận 5), tình trạng kinh doanh cũng ảm đạm tương tự. Chủ một cửa hàng chuyên bán gạch lát sàn trên đường Võ Văn Kiệt cho biết lượng khách từ đầu năm đến giờ cứ giảm dần đều, đến giờ giảm tới 50% so với cuối năm ngoái.
Cách đó chừng 2km, cửa hàng gạch Cầm Loan treo biển "bán gạch tồn kho giá rẻ", chủ cửa hàng cho biết chấp nhận giảm 50% để hút khách mua nhưng vẫn chưa bán được hết hàng tồn kho.
"Khóc ròng" với hàng tồn kho
Anh Hồng Thạnh Phước - giám đốc Công ty TNHH Taika (quận 12), chuyên bán gạch ốp lát và thiết bị vệ sinh - cũng cho biết đang "khóc ròng" vì hàng tồn kho với gần 500 thiết bị bồn vệ sinh, hơn 1.000m2 gạch chưa có dự án nào "sờ" đến do các công trình xây dựng giảm mạnh.
"Bình thường kho hết là hàng về, hàng đi là kho hết, cứ thế luân phiên lấy hàng, bán hàng. Còn hiện nay, hàng… giậm chân tại chỗ", anh Phước lắc đầu nói.
Theo bà Trần Thị Tuyết Nhung - giám đốc công ty hoa nhựa có nhà máy ở tỉnh Bình Dương, hơn 80% sản phẩm của công ty dành cho xuất khẩu, chỉ tiêu thụ trong nước khoảng 20% nhưng chưa năm nào mà mặt hàng trang trí hoa nhựa lại ế ẩm như hiện nay.
"Như công ty chúng tôi, mặt hàng này giảm 50% về sản lượng, giá trị. Tuy không cắt giảm lao động nhưng cắt bớt thời gian sản xuất đó là một ngày trong tuần. Sản lượng giảm, giá trị giảm, năm nay hoạt động kinh doanh giảm sút quá lớn", bà Nhung nói.
Anh Trần Văn Công, chủ cửa hàng đèn trang trí Hưng Thịnh Phát (đường Tô Hiến Thành, quận 10), lắc đầu khi nói về tình hình bán buôn bởi có khi ba ngày liền không một bóng khách.
"Bình thường một tháng bán khoảng 300 triệu đồng, nhưng một tháng nay ế ẩm. Nếu 10 khách vào cũng bán được một khách, đằng này cả ngày không có khách vào mua thì bán cho ai? Dự án chung cư tạm dừng, công trình nhà phố ngưng trệ, làm chúng tôi cũng điêu đứng", anh Công than.
Theo ông Phan Thanh Vũ - chủ một công ty chuyên nhận trọn gói xây nhà, thiết kế nội thất ở quận Tân Phú, hợp đồng xây nhà phố hay hoàn thiện nội thất chung cư rất ít do khách không vay được vốn, mà có vay được thì lãi rất cao nên đi thuê ở tạm, hoãn kế hoạch xây sửa.
"Chủ thầu nào cũng tiếc vì VLXD giảm mà không có công trình, chứ không phải kiếm lời được như người ta nghĩ", ông Vũ giải thích.
Ông Lê Viết Hải - chủ tịch HĐQT Tập đoàn xây dựng Hòa Bình, đồng thời là chủ tịch Hiệp hội Xây dựng và VLXD TP.HCM - thừa nhận VLXD đang bị ảnh hưởng chung của bất động sản.
"Nhiều dự án đang thi công phải tạm ngưng, sản lượng sản xuất ra không cung cấp được theo đúng kế hoạch, doanh nghiệp giảm doanh thu nhiều và rất khó nên nhu cầu sử dụng VLXD giảm mạnh là điều không thể tránh khỏi", ông Hải nói.
Tiêu thụ thép, xi măng đều giảm mạnh
Theo Hiệp hội Thép Việt Nam, tính chung 10 tháng năm nay, sản lượng thép tiêu thụ trong nước của toàn ngành đạt hơn 23 triệu tấn, giảm 6% so với cùng kỳ 2021 và xuất khẩu đạt hơn 5,3 triệu tấn, giảm hơn 16%.
Vụ VLXD (Bộ Xây dựng) cho biết đến hết quý 3, tiêu thụ xi măng đạt gần 73 triệu tấn, giảm 10% so với cùng kỳ 2021, trong đó xuất khẩu đạt 24,7 triệu tấn, giảm mạnh 25% so với cùng kỳ 2021.
Trao đổi với chúng tôi, một chuyên gia ngành thép cho rằng quý 4 thường là quý kinh doanh tốt của ngành, đặc biệt cho thép xây dựng, nhưng năm nay các doanh nghiệp tiếp tục lỗ sâu do tồn kho lớn với giá vốn cao.
"Giá thép đã giảm 50-60%, đa số doanh nghiệp vay vốn ngân hàng bằng tiền USD. Lãi suất điều chỉnh liên tục khiến doanh nghiệp khó khăn nhiều hơn, báo lỗ", vị này cho hay.
Cũng theo vị này, thị trường thép gặp khó do giá năng lượng cao, chủ trương siết tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản khiến nhu cầu trong nước giảm mạnh, chưa kể tốc độ giải ngân đầu tư công chậm.
Trong khi đó, lợi nhuận xuất khẩu thép không còn tốt như trước do phía Trung Quốc chào giá thấp hơn, rồi các vụ kiện và chính sách phát thải thấp đối với thép cũng ảnh hưởng đến các thị trường truyền thống…