Theo phân tích của Nikkei về Danh sách các nhà cung cấp của Apple được công bố hồi tuần trước, 51 trong số 200 nhà cung cấp hàng đầu của Apple năm 2020 có trụ sở đặt tại Trung Quốc, bao gồm cả Hồng Kông.
Đây là lần đầu tiên Trung Quốc đánh bật Đài Loan ra khỏi vị trí dẫn đầu. Các nhà cung cấp Trung Quốc cũng giúp Apple xây dựng năng lực sản xuất ở các nước châu Á khác như một phần trong chiến lược đa dạng hóa chuỗi cung ứng của hãng công nghệ Mỹ.
Báo cáo trên của Apple được phát hành hầu như hằng năm kể từ năm 2013, có vai trò như thước đo về sự phụ thuộc của công ty vào các nhà cung cấp trên thế giới. Có một điểm đáng chú ý là Apple đã không công bố dữ liệu năm 2019 và cũng không đưa ra bất kỳ lý do nào cho sự gián đoạn này.
Apple từ lâu được biết đến về sự khắt khe đối với tiêu chuẩn chất lượng. Vì vậy, số lượng các nhà cung cấp Trung Quốc tăng lên cũng phần nào minh chứng cho khả năng sản xuất và công nghệ, cũng như giá cả cạnh tranh đáng kể của nước này. Người quản lý chuỗi cung ứng của Apple nói với Nikkei rằng, hầu hết các nhà cung cấp Trung Quốc đều có cách tiếp cận rất giống nhau. “Họ sẵn sàng chấp nhận tỷ suất lợi nhuận thấp mà các nhà cung cấp khác không muốn. Sau đó, họ dần đi lên bằng cách làm việc với Apple và có thể đấu thầu thêm công việc cho lần tiếp theo. Tham gia vào chuỗi cung ứng của Apple là tấm vé vàng để trở thành nhà cung cấp tốt nhất thế giới”.
Đài Loan đang mất dần vị thế sau khi liên tiếp giữ vị trí dẫn đầu danh sách các nhà cung cấp của Apple trong hơn một thập niên. Hiện Đài Loan xếp ở vị trí thứ hai với 48 nhà cung cấp trong năm 2020, giảm so với số lượng 52 nhà cung cấp hồi năm 2017. Các hãng lắp ráp như Foxconn và Pegatron vẫn là những nhà cung cấp quan trọng của Apple nhưng họ đang phải đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các đối thủ Trung Quốc.
Số lượng các nhà cung cấp có trụ sở tại Mỹ của Apple cũng đã giảm từ 37 vào năm 2017 xuống 32 trong năm ngoái. Hầu hết các nhà cung cấp còn lại là những công ty chuyên cung cấp chất bán dẫn và vật liệu có giá trị cao khó thay thế như 3M, Corning, Micron, Lumentum và Qualcomm. Tuy nhiên, Apple vẫn là một trong những công ty tạo việc làm lớn nhất ở quê nhà, chịu trách nhiệm về 2 triệu việc làm trên tất cả 50 tiểu bang. Apple đã chi hơn 50 tỉ USD để mua nguyên vật liệu từ hơn 9.000 nhà cung cấp và nhà sản xuất ở Mỹ trong năm ngoái.
Trong thời gian đương nhiệm, cựu Tổng thống Donald Trump hy vọng sẽ giảm bớt sự phụ thuộc của Mỹ vào chuỗi cung ứng Trung Quốc bằng cách áp đặt các mức thuế trừng phạt và đưa nhiều công ty Trung Quốc vào danh sách đen. Tuy nhiên, cho đến nay Apple chỉ cắt đứt quan hệ với duy nhất nhà cung cấp Trung Quốc O-Film Technology, sau khi Washington đưa công ty sản xuất mô-đun cảm ứng và camera này vào danh sách đen vì cáo buộc vi phạm nhân quyền liên quan đến cộng đồng người Duy Ngô Nhĩ.
Theo Eric Tseng, chuyên gia phân tích chính của Isaiah Research, chi phí và chất lượng là những lý do chính khiến Apple gắn bó với Trung Quốc bất chấp áp lực chính trị. “Không có bất kỳ dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy Apple đã giảm mua sắm và tương tác với các nhà cung cấp Trung Quốc do các yếu tố địa chính trị. Về cơ bản, Apple đánh giá, lựa chọn các nhà cung cấp dựa trên giá thành. Đó là lý do tại sao nhiều nhà cung cấp Trung Quốc đã thu về nhiều lợi nhuận hơn trong vài năm qua”.
Các nhà cung cấp có trụ sở tại Trung Quốc cũng đang nhanh chóng giúp Apple tăng cường sản xuất bên ngoài quốc gia này. Theo Nikkei, số lượng nhà cung cấp của Apple tại Việt Nam đã tăng từ 14 vào năm 2018 lên 21 trong năm ngoái. Bảy trong số 21 nhà cung cấp này thuộc sở hữu của các công ty có trụ sở tại Trung Quốc hoặc Hồng Kông. Việc các nhà cung cấp Trung Quốc sẵn sàng chuyển sản xuất sang những nước như Việt Nam và Ấn Độ phản ánh vấn đề về môi trường đầu tư Trung Quốc. Họ nói rằng chi phí lao động đang tăng và việc tuyển dụng đủ công nhân dây chuyền sản xuất trong các mùa cao điểm hằng năm ngày càng khó khăn hơn.