Theo trang The Guardian (Anh), một nghiên cứu mới của Đại học Otago - kết hợp văn học và lịch sử truyền miệng, được xuất bản trên tạp chí của Hiệp hội Hoàng gia New Zealand - đã kết luận rằng người Maori, dân bản địa của vùng Aotearoa (New Zealand) có khả năng là những người đầu tiên khám phá vùng biển xung quanh Nam Cực và vùng lục địa cách xa nó.
Các nhà khoa học cho biết các cuộc hành trình của người Maori và người dân vùng Polynesia đến miền nam xa xôi đã diễn ra trong một thời gian dài, có lẽ là từ thế kỷ thứ VII. Điều này được ghi lại thông qua nhiều câu chuyện truyền miệng.
Theo lịch sử truyền miệng của các nhóm bộ tộc Maori Ngāti Rārua và Te Āti Awa, người đầu tiên đến Nam Cực là nhà thám hiểm người Polynesia Hui Te Rangiora.
“Những câu chuyện kể của người Polynesia về chuyến đi đến các hòn đảo, bao gồm chuyến đi vào vùng biển Nam Cực của Hui Te Rangiora và thủy thủ đoàn đoàn trên con tàu Te Ivi o Atea, có thể diễn ra vào đầu thế kỷ VII”, các nhà nghiên cứu cho biết.
Theo truyền miệng, họ đặt tên cho đại dương ở Nam Cực là Te tai-uka-a-pia, có nghĩa là đại dương đóng băng. Từ “pia” ám chỉ cây dong riềng, loại cây khi cạo ra trông giống như tuyết.
Theo đó, các ghi chép về lịch sử truyền miệng của người Polynesia từ năm 1899 đã mô tả cuộc hành trình đến Nam Cực là “những vùng biển quái dị”.
“Những con sóng uốn lượn trong nước và trên mặt biển. Biển pia đóng băng. Các sinh vật biển lặn xuống độ sâu lớn. Vùng đất đó chỉ có sương mù, bóng tối và không thể nhìn thấy Mặt Trời. Những thứ khác giống như đá. Đỉnh hòn đá xuyên qua bầu trời. Vùng đất này trơ trụi và không có thảm thực vật trên đó”, ghi chép cho biết.
SP Smith, người ghi chép lịch sử truyền miệng, nói rằng những câu chuyện này đang mô tả tảo bẹ, các loài động vật có vú ở biển và núi băng trôi ở Nam Đại Dương.
Các nhà nghiên cứu nói rằng thủy thủ người Māori, Te Atu, thường được biết đến là người Māori đầu tiên, và cũng là người New Zealand đầu tiên đến bờ biển Nam Cực vào năm 1840. Chuyến đi của ông đến Vincennes tại bờ biển Nam Cực đã vẽ lên bản đồ bờ biển Nam Cực dài hàng dặm.
Fabian Gottlieb von Bellingshausen và Mikhail Lazarev vốn được coi là hai nhà thám hiểm đầu tiên đã khám phá ra lục địa Nam Cực. Năm 1820, họ đã đặt chân đến Thềm băng Fimbul.
Người đứng đầu dự án, Tiến sĩ Priscilla Wehi cho biết: "Chúng tôi nhận thấy mối liên hệ giữa Nam Cực và các vùng biển của nó đã xuất hiện từ những chuyến thám hiểm xa xưa. Trách nhiệm với tộc người thiểu số, đặc biệt là người Maori, là điều quan trọng đối với các chương trình nghiên cứu Nam Cực đương đại và trong tương lai”.
Hiện tại, các nhà khoa học vẫn đang tiến hành nghiên cứu, đánh giá về sự đóng góp của người Maori trong việc khám phá ra Nam Cực. Tuy nhiên, họ lưu ý rằng “các câu chuyện về tộc người này và mối liên hệ của họ với Nam Cực vẫn còn ít được biết đến”.