Những hình ảnh đầu tiên từ siêu kính viễn vọng James Webb

Kính viễn vọng không gian James Webb tách khỏi tên lửa đẩy Ariane 5 sau khi được phóng vào quỹ đạo tại trung tâm vũ trụ Guiana ở Kourou thuộc Pháp, ngày 25/12/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Đây cũng là kính viễn vọng không gian mạnh nhất từng được đưa vào quỹ đạo cho đến nay.

Các hình ảnh được Tổng thống Mỹ Joe Biden và Giám đốc NASA Bill Nelson cùng công bố trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng, ghi lại hình ảnh hàng nghìn thiên hà và khắc họa cả những thiên thể mờ nhất quan sát được, những tảng đá màu xanh, cam và trắng.

Những hình ảnh đầu tiên được công bố trong bộ ảnh Webb's First Deep Field, gồm những hình ảnh về cụm thiên hà SMACS 0723, khoảng 4,6 tỷ năm tuổi. Cụm thiên hà này cũng đóng vai trò như cụm thiên hà tiền cảnh, điều hướng ánh sáng từ những thiên hà phía sau hội tụ về kính viễn vọng James Webb. Kỹ thuật này được gọi là "thấu kính hấp dẫn", sử dụng khối lượng của các thiên hà ở tiền cảnh để bẻ cong ánh sáng của các vật thể phía sau chúng.

Chuyên gia Jonathan Lunine, từ khoa thiên văn học của Đại học Cornell, dù những hình ảnh được công bố chưa phải là những hình ảnh xa nhất mà James Webb có thể chụp được nhưng cũng đã là những hình ảnh sâu nhất trong vũ trụ từng được ghi lại, cho thấy kính viễn vọng James Webb còn nhiều tiềm năng khai thác nhờ độ nhạy bén "kinh ngạc", những bước sóng phổ rộng và độ phân giải hình ảnh sắc nét.

Giáo sư Avi Loeb, từ Đại học Harvard, giải thích trong bộ ảnh mới công bố, những tinh vân đỏ là những thiên hà cổ xưa trong khi những vòng tròn và hình elip màu sắc nhạt hơn thuộc những cụm thiên hà non trẻ hơn.

Chuyên gia này thưc sự kinh ngạc khi biết rằng James Webb có thể chụp được những hình ảnh sâu trong vũ trụ, ngược trở lại thời điểm xảy ra vụ nổ Big Bang cách đây 13,8 tỷ năm. Tổng thống Biden ví đây là cánh cửa mới mở ra những hiểu biết sâu xa hơn về vũ trụ, chùm ảnh mới công bố giống như những tia sáng đầu tiên từ cánh cửa sổ này để con người nhìn thấy ánh sáng từ những thế giới khác, từ những ngôi sao xa xôi. 

Bộ ảnh tiếp theo sẽ được công bố trong ngày 12/7, với những chi tiết về các bầu khí quyển bao quanh các hành tinh ở cách xa Trái Đất. Sự kiện được tổ chức tại Trung tâm vũ trụ Goddard ở vùng ngoại ô Maryland.

Siêu kính viễn vọng James Webb trị giá 10 tỷ USD đã được phóng vào không gian hồi tháng 12/2012. Kính viễn vọng này hoạt động trong quỹ đạo quay quanh Mặt Trời cách Trái Đất 1,5 triệu km, xa hơn nhiều so với kính viễn vọng Hubble chỉ hoạt động trên quỹ đạo của Trái Đất ở độ cao khoảng 610 km kể từ năm 1990.

James Webb có thể nhìn sâu vào vũ trụ hơn bất kỳ kính thiên văn nào trước đó nhờ phần gương có đường kính đến 6,5m (gấp 3 lần so với Hubble) được tạo thành từ 18 mảnh gương lục giác, và các thiết bị tập trung vào tia hồng ngoại, cho phép kính thiên văn này có thể nhìn xuyên qua bụi và khí.