Nhóm nữ lập trình viên từng gây tiếng vang vì những phát minh robot trong vài năm gần đây. Nhóm gồm 20 thành viên trong độ tuổi từ 12 - 18, được truyền thông phương Tây ca ngợi là tương lai của Afghanistan và là tấm gương sáng về quyền phụ nữ ở đất nước này.
Người tạo cơ hội cho nhóm nữ lập trình viên là Roya Mahboob - một doanh nhân công nghệ đứng đầu quỹ Công dân Kỹ thuật số. Quỹ này từng mở các lớp học STEM và robot cho các bé gái ở Afghanistan.
Luật sư nhân quyền Kimberley Motley nói với CBC: "Họ lo lắng về những ngày sắp tới. Họ muốn tiếp tục đi học, muốn trở thành tương lai của Afghanistan nhưng tình thế đang rất nguy hiểm và khó khăn cho họ". Luật sư Motley bày tỏ mong muốn đưa các cô gái nhanh chóng rời khỏi Afghanistan để đến Canada tỵ nạn.
Hiện không rõ các cô gái trong nhóm robot đang ở đâu. Trên Twitter, có tin đồn cho rằng một phóng viên BBC đã nhìn thấy họ trên sân bay ở Kabul, cầu xin được rời khỏi đất nước nhưng trên máy bay không còn chỗ ngồi nữa.
Các nữ lập trình viên từng tham gia cuộc thi robot ở Canada và giành giải thưởng cho tân binh. Motley nói rằng Thủ tướng Canada Justin Trudeau rất ủng hộ những nữ lập trình viên và từng gặp họ vào năm 2018.
|
Những cô gái đến từ Afghanistan cũng từng giúp các bác sĩ chế tạo chiếc máy thở cơ giới hóa cho bệnh nhân Covid-19, dựa trên thiết kế từ trường MIT và sử dụng các bộ phận của xe Toyota Corolla cũ. Trong bối cảnh dịch Covid-19 lây lan khắp đất nước, Afghanistan không đủ khả năng mua máy thở tự động dùng trong các phòng ICU, thế nên các bác sĩ nhờ họ tìm cách cơ giới hóa loại máy thở bơm khí bằng tay.
Thiết kế của họ được trường MIT đánh giá "không thể thay thế máy thở ICU về chức năng, tính linh hoạt và hiệu quả lâm sàng" nhưng có thể giúp ích trong "những tình huống sinh tử khi không có lựa chọn khác". Ước tính có khoảng chục nhóm nghiên cứu ở Chile, Iran đang chế tạo máy thở giá rẻ, bình dân bằng cách sử dụng thiết kế của những cô gái Afghanistan. Nhóm nữ lập trình viên lần đầu tiên thu hút sự chú ý của công chúng quốc tế vào 3 năm trước, khi họ bị từ chối cấp visa đến Mỹ tham gia cuộc thi robot. Sau làn sóng phản đối kịch liệt từ phía dư luận, Tổng thống Donald Trump đã can thiệp và để họ tham gia cuộc thi.