Người tị nạn Ukraine quay về nước tăng dần

Bến xe buýt chính ở Lvov phục vụ hành khách quốc tế - Ảnh: NEW YORK TIMES

Chị Oksana - một trong hàng triệu người tị nạn Ukraine - đang chờ tại một trạm xe buýt ở Lvov, miền tây Ukraine. Sau 2 tuần đi tị nạn cùng con gái và cháu trai 1 tuổi ở Ba Lan và Cộng hòa Czech, chị quyết định trở về Ukraine.

"Chẳng ai cần chúng tôi. Không ai cần một giảng viên đại học ở đó. Biết tiếng Czech là bắt buộc. Người ta đồng ý nhận tôi làm dọn dẹp nhưng tôi cần có chỗ ở" - chị giãi bày. 

Với chị Oksana, cuộc sống của người tị nạn còn cơ cực hơn là sống cùng đạn pháo. "Chúng tôi lang bạt hơn 2 tuần, từ Ba Lan đến Cộng hòa Czech, trở lại Ba Lan và về đây", chị nói.

Gia đình chị Oksana sống ở một trung tâm dành cho người tị nạn ở Cộng hòa Czech, phải tự làm mọi thứ nhưng không ai hiểu phải làm gì khi không hiểu tiếng Czech.

Ở Ba Lan, sau hai ngày sống trong một cơ sở tạm trú, họ được chuyển đến sống ở khách sạn nhưng gia đình bắt đầu cạn tiền.

Con gái chị Oksana, chị Halyna, cũng là giảng viên đại học, cho biết cuộc sống khi đi tị nạn rất khó khăn. Nhiều người ở chung trong một phòng. Đó là đã may vì Ba Lan cung cấp thực phẩm và nhu yếu phẩm khác, chỉ là họ không có nơi ở riêng tư. 

Những người Ukraine khác trở về cũng cho rằng người Ba Lan đã rất chào đón họ, nhưng đất nước này cũng bị quá tải bởi số lượng người tị nạn. "Cuối cùng thì không có nơi đâu bằng ở nhà và mọi người ở đó đều muốn trở về nhà", chị Oksana tâm sự.

Chị Mariia Seniuk (trái) và 2 con gái tại bến xe buýt chính ở Lviv, Ukraine. Họ trở về từ Szczecin, Ba Lan - Ảnh: NEW YORK TIMES

Theo người dân và các quan chức Ukraine, dòng người ngược chiều trở về quê hương tăng lên cho thấy nhiều người Ukraine tin chiến tranh sẽ kéo dài, do đó họ sẵn sàng sống với nguy hiểm thay vì tị nạn ở một quốc gia khác, nơi họ không có gia đình và cộng đồng quen thuộc. 

Yurii Buchko - phó quản lý tại trụ sở hành chính quân đội của Lvov - cho biết: "Các số liệu thống kê gần đây cho thấy sự thay đổi. Lúc đầu chiến sự, số người đi gấp 10 lần số trở về. Hiện nay, có một số ngày, một nửa số người đi qua địa phận Lvov là để về Ukraine thay vì rời đi".

Những người trở về này đa số là phụ nữ và trẻ em vì hầu hết nam giới trong độ tuổi nhập ngũ ở Ukraine đều bị cấm rời khỏi đất nước khi chiến sự bắt đầu.

Ông Buchko nói: "Mọi người đã hiểu chiến tranh là như thế nào. Ngay cả khi có chiến tranh, bạn vẫn có thể ở lại và sống ở Ukraine, ở Lvov. Lúc đầu họ đi vì quá hoảng sợ, nhưng họ vẫn còn người thân ở Ukraine".

Ngoài ra, ông cho biết người Ukraine cũng trở về để tiếp tục công việc do nhiều cửa hàng và doanh nghiệp đã mở cửa trở lại.

Tại trụ sở cơ quan hành chính quân sự của thành phố Lvov, ông Buchko và các quan chức khác đang lên kế hoạch mở lại nhiều doanh nghiệp hơn để người Ukraine có thể quay trở lại làm việc.

"Khi chiến sự bắt đầu, chúng tôi nghĩ hoặc hy vọng nó chỉ vài ngày hoặc cùng lắm là một tuần. Hiện tại, chúng tôi thấy cuộc chiến có lẽ sẽ không chỉ vài tháng mà là vài năm. Chúng tôi phải sống chung với nó".

Theo ông Buchko, ngày 2-4 vừa qua là một ngày khá điển hình. Có 18.000 người Ukraine rời khỏi đất nước và 9.000 người quay trở lại quê hương qua các đồn biên phòng. Trong những người quay lại, một số là thương nhân vận chuyển hàng hóa, nhiều người khác là những gia đình Ukraine trở về nhà. Theo New York Times, số liệu từ biên phòng của Ukraine xác nhận xu hướng này.

ĐỌC NHANH ngày 6-4: Nga nói sẽ 'giải phóng' Mariupol nhưng 'lực lượng Ukraine từ chối rời đi'

TTO - Ngày 6-4, Mỹ và các đồng minh sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với các ngân hàng và giới chức Nga cũng như cấm đầu tư vào Nga, sau khi Ukraine và phương Tây cáo buộc lính Nga sát hại người dân vô tội ở thị trấn Bucha.