Lời kêu gọi ASEAN hợp tác hơn nữa với Trung Quốc được ông Vương Nghị đưa ra trong thời điểm Trung Quốc đang tiến hành tập trận dài 1 tháng trên Biển Đông - Ảnh: REUTERS
Theo ông Vương Nghị, trải qua 30 năm thiết lập đối thoại, Trung Quốc và ASEAN đã chứng kiến sự chia sẻ niềm tin, hỗ trợ lẫn nhau và đoàn kết khi khó khăn. Ngoại trưởng Trung Quốc nhấn mạnh trên cơ sở này, Bắc Kinh mong muốn xây dựng một cộng đồng gần gũi hơn với với ASEAN, hướng tới cùng chia sẻ tương lai và hợp tác sâu rộng trong 30 năm tới.
Đây không phải là lần đầu tiên Trung Quốc nhắc đến khái niệm "cộng đồng chung vận mệnh" với ASEAN. Cụm từ này còn được nhắc đến trong nhiều văn bản, phát ngôn khác của lãnh đạo cấp cao Trung Quốc ở các hội nghị quốc tế.
Báo Straits Times (Singapore) trích lời của ông Vương Nghị cho rằng Trung Quốc và ASEAN đã đạt được hiểu biết chung về duy trì hòa bình và ổn định ở các vùng biển tranh chấp. Tuy nhiên, "Mỹ và một số nước phương Tây khác muốn thấy sự bất ổn trong khu vực" nên đã lợi dụng chiêu bài "tự do hàng hải để khuấy động tình hình và tạo ra sự chia rẽ giữa các nước".
Ngoại trưởng Trung Quốc kế đó hối thúc ASEAN "loại bỏ những thứ làm xao nhãng, và thúc đẩy các cuộc đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC), thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) trong nhằm xây dựng sự đồng thuận, tăng cường tin cậy lẫn nhau, thúc đẩy hợp tác và duy trì ổn định chung ở Biển Đông".
Việc Trung Quốc thúc đẩy quá trình hoàn tất COC khiến giới chuyên gia lo ngại. Nhiều ý kiến đã kêu gọi các nước ASEAN bình tĩnh, đàm phán COC theo hướng ràng buộc pháp lý và thực chất, để tránh đi vào vết xe đổ của DOC năm 2002.
Bắc Kinh đã nhiều lần đi ngược lại tinh thần của DOC bằng việc thay đổi hiện trạng các thực thể chiếm đóng phi pháp, quấy rối các hoạt động dầu khí đã có từ lâu trong khu vực. Tuy nhiên, trước các trở ngại trong việc đàm phán COC, Trung Quốc có xu hướng đổ lỗi cho "các nước bên ngoài khu vực" như Mỹ, Nhật Bản và Úc.
Tiến sĩ Collin Koh (Singapore) nhận định việc đàm phán COC chậm trễ trong năm 2020 có lý do khách quan là do đại dịch COVID-19 khiến việc đàm phán trực tiếp không thể thực hiện.
Thế giới càng bất ổn, Nga - Trung càng siết chặt tay
Cuộc họp báo ngày 7-3 của Ngoại trưởng Vương Nghị kéo dài 90 phút với nhiều vấn đề được đề cập, bao gồm quan hệ Nga - Trung Quốc. Trả lời câu hỏi của Hãng thông tấn TASS của Nga, ông Vương Nghị nhấn mạnh Trung Quốc sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Nga để chống lại các cuộc cách mạng màu, thông tin sai lệch và đảm bảo an ninh cho cả hai bên.
"Thế giới càng bất ổn, nhu cầu thúc đẩy hợp tác Trung - Nga sẽ càng lớn", ngoại trưởng Trung Quốc khẳng định.