NASA mở mẫu đá Mặt trăng sau 50 năm niêm phong

Các nhà khoa học tách khí từ trong ống đựng mẫu đá Mặt trăng tại trung tâm không gian Johnson. Ảnh: NASA

Theo hãng tin AFP, mẫu đá 73001 được hai nhà phi hành gia Eugene Cernan và Harrison Schmitt thu nhặt tại Thung lũng Taurus-Littrow vào tháng 12/1972 trong lần làm nhiệm vụ trên tàu con thoi Apollo 17. Mẫu đá đặt trong một ống kim loại hút chân không dài 35 cm, rộng 4 cm và là một trong hai mẫu đá được niêm phong ngay từ trên Mặt trăng.

Khi được hỏi vì sao phải mất nhiều năm mẫu đá này mới được mở khóa, bà Lori Glaze, Giám đốc phụ trách khoa học hành tinh của NASA, giải thích: "NASA biết rằng khoa học - công nghệ sẽ phát triển và cho phép các nhà khoa học nghiên cứu vật liệu này theo những cách mới để giải quyết các câu hỏi mới trong tương lai".

Trước đó, vào năm 2019, NASA cũng đã nghiên cứu những mẫu đá Mặt trăng không bị niêm phong. Kết quả là các nhà khoa học đã có thêm hiểu biết về một số hiện tượng như hiện tượng lở đất tại những nơi không có không khí như Mặt trăng.

Đối với mẫu đá bị niêm phong, các nhà khoa học dự đoán trước bên trong ống đựng sẽ chứa chất bay hơi trong điều kiện nhiệt độ bình thường bên cạnh đất đá. 

Tuy nhiên, lượng khí này sẽ cực thấp nên các nhà khoa học phải sử dụng hai thiết bị đặc biệt để thu được khí thoát ra từ ống kim loại. Một thiết bị có tên gọi “ống góp” do các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Washington chế tạo. Thiết bị còn lại là phát minh của Cơ quan Không gian châu Âu (ESA).

Với bất kỳ chất khí nào thu được từ mẫu phẩm, các nhà khoa học sẽ sử dụng kỹ thuật khối phổ để nhận diện chúng. Khối phổ là một kỹ thuật phân tích trong phòng thí nghiệm, để tách các thành phần của một mẫu theo khối lượng và điện tích của chúng.

“Mỗi thành phần khí được phân tích có thể mang đến những hiểu biết khác nhau về nguồn gốc và sự tiến hóa của các chất bay hơi trên Mặt Trăng và trong Hệ Mặt trời”, Francesca McDonald - người đứng đầu dự án tại ESA - giải thích.

Việc phân tích mẫu đá trên được đánh giá sẽ là bước chuẩn bị cho sứ mệnh tàu Artemis sắp tới của NASA đưa con người lên Mặt trăng lần đầu tiên sau hơn 50 năm.