Vận chuyển nông sản bằng phương tiện thủy nội địa tại Đồng bằng sông Cửu Long - Ảnh: CHÍ QUỐC
Theo Cục Đường thủy nội địa, phí, lệ phí áp dụng tại cảng, bến thủy nội địa hiện nay được thực hiện theo thông tư 248/TT-BTC năm 2016 của Bộ Tài chính quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí, lệ phí ra, vào cảng, bến thủy nội địa.
Các loại phí bao gồm: phí trọng tải; lệ phí ra, vào cảng, bến thủy nội địa; phí trình báo đường thủy nội địa. Mức thu phí, lệ phí tại thông tư này tương đương mức thu được áp dụng từ năm 2008.
Năm 2022, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam được giao thu phí, lệ phí 101 tỉ đồng gồm:
- Thu phí cảng vụ 86 tỉ đồng, nộp ngân sách nhà nước 18 tỉ đồng, được để lại chi 68 tỉ đồng.
- Thu phí đảm bảo hàng hải 4 tỉ đồng, nộp toàn bộ vào ngân sách nhà nước.
- Thu lệ phí ra, vào cảng, bến 11 tỉ đồng, nộp ngân sách nhà nước toàn bộ.
Theo Cục Đường thủy nội địa, các cảng vụ đường thủy nội địa thuộc cục đều là đơn vị tự đảm bảo một phần chi thường xuyên, được ngân sách nhà nước cấp bù do số thu phí được để lại không đủ chi hoạt động (số cấp bù từ ngân sách năm 2022 đối với các cảng vụ thuộc cục là 57 tỉ đồng).
Đối với phần thu, chi phí, lệ phí giao cho Cục Đường thủy nội địa triển khai trên tuyến đường thủy nội địa quốc gia ủy quyền cho địa phương trên địa bàn TP.HCM và tỉnh Quảng Ninh thì chỉ được tính tối đa bằng số thu phí được để lại sau khi trừ số tiết kiệm chi theo quyết định của Thủ tướng.
Để đảm bảo cơ cấu thu, chi ngân sách nhà nước từ nguồn thu phí được để lại và từ nguồn ngân sách nhà nước cấp bù chi hoạt động thường xuyên của các đơn vị cảng vụ cũng như chia sẻ khó khăn với các doanh nghiệp do giá xăng dầu tăng cao, Cục Đường thủy nội địa đề xuất phương án giảm phí, lệ phí trong lĩnh vực vận tải đường thủy nội địa trong 6 tháng cuối năm 2022 với phương án giảm 100% lệ phí ra, vào cảng, bến thủy nội địa.
Đối với phí trình báo đường thủy nội địa, theo thông tư của Bộ Tài chính đã giảm 50% đến 30-6-2022. Cục Đường thủy nội địa kiến nghị tiếp tục giảm 50% phí trình báo đường thủy nội địa trong 6 tháng cuối năm 2022.
Trước đó, ngày 27-6, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể đã chủ trì cuộc họp về việc rà soát tiết giảm chi phí, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, trong những năm xảy ra đại dịch COVID-19, Bộ Giao thông vận tải đã thực hiện tốt chủ trương của Chính phủ về việc điều chỉnh giảm giá, phí, lệ phí như giảm phí bảo trì đường bộ, đăng kiểm, phí cất hạ cánh… Qua đó đã hỗ trợ cho doanh nghiệp, người dân giảm bớt khó khăn.
Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, do tác động của giá xăng, dầu tăng rất cao, nên việc rà soát, xem xét kéo dài một số cơ chế, chính sách miễn, giảm hoặc nâng tỉ lệ miễn giảm phí và lệ phí trong lĩnh vực giao thông vận tải là cần thiết.
Do vậy Bộ Giao thông vận tải yêu cầu các cơ quan, đơn vị rà soát, đề xuất giảm mức thu từng khoản phí, lệ phí, giá dịch vụ thuộc lĩnh vực quản lý, thời gian áp dụng… báo cáo kết quả về Bộ Giao thông vận tải xem xét quyết định theo thẩm quyền hoặc bộ đề nghị cấp có thẩm quyền quyết định nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp vận tải.