Ngô Minh Hiếu của hôm nay - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Anh Hiếu rất giỏi nhưng bao giờ cũng ở tâm thế là người lắng nghe, người chia sẻ chứ không nghĩ là mình giỏi. Có cộng sự như thế, tôi cũng học hỏi được rất nhiều và tăng uy tín website lên. Hiện nay số lượng truy cập hằng tháng vào website chongluadao.vn, để kiểm tra các website lừa đảo khác, trung bình 35.000 lượt.
Nguyễn Hưng - chuyên gia vận hành hệ thống Chống lừa đảo, người đồng sáng lập chongluadao.vn với Ngô Minh Hiếu
Bây giờ ở tuổi 32, khi đã trải qua những sóng gió, HieuPC ngồi lại rút ra những bài học từ câu chuyện đặc biệt của cuộc đời mình.
Con đường lầm lạc
* Con đường trở thành một hacker "nổi tiếng" của bạn bắt đầu từ đâu?
- Lúc xưa gia đình tôi bán đồ điện tử, máy tính nên 4 - 5 tuổi tôi tiếp xúc máy móc và thường xuyên phá hư hỏng. Đến lớp 6, do mê máy tính quá nên được ba mẹ cho học lớp vi tính căn bản.
Hè năm lớp 7 - 8, tôi được gửi vào nhà chú ở TP.HCM để học lớp quản trị mạng, lập trình website. Mải lo máy tính nên các môn khác học hành sa sút, bị gia đình cấm nhưng tôi trốn nhà, vác balô một mình từ Khánh Hòa ra bến xe để vào TP.HCM học.
Lên lớp 10, tôi bắt đầu gia nhập "thế giới ngầm", đó là nơi những hacker mũ đen chuyên kiếm tiền từ những hoạt động phi pháp.
Từ năm 14 tuổi, tôi hack thành công nhiều hệ thống ngân hàng, những trang bán hàng online rồi chia sẻ trên các diễn đàn. Lúc đó còn con nít nên chỉ nghĩ hack cho vui và để thử xem khả năng của mình tới đâu chứ không hề nghĩ điều đó là phạm pháp và sẽ gây ra hậu quả gì.
Từ đó, nhiều người nói sao giỏi vậy mà không dùng năng lực đó để kiếm tiền và họ bày cho tôi kiếm tiền bằng cách mua bán thông tin ngân hàng, thẻ tín dụng, tài khoản game… Tôi thấy choáng ngợp vì thấy kiếm tiền dễ quá. Thế là con đường lầm lỡ bắt đầu.
* Những tháng ngày sau đó, việc kiếm tiền của bạn tiếp diễn như thế nào?
- Số tiền kiếm được thời điểm đó đủ để tôi du học ngành mạng máy tính tại Trường ĐH Unitec, New Zealand. Thế nhưng trong quá trình học, tôi phát hiện hệ thống mạng của trường có lỗ hổng nên báo cho trường nhưng không ai quan tâm.
Tự ái và "máu nghề nghiệp" nổi lên, tôi hack luôn toàn bộ hệ thống của trường. Sau đó tiếp tục sử dụng lỗ hổng đó để hack tiếp các website khác, trong đó có nhiều trang mua bán online và thẻ tín dụng, lấy thông tin cá nhân bán lại cho các tổ chức tội phạm hoặc dùng để mua đồ điện tử cho mình. Nhưng rồi tôi bị theo dõi, bị đuổi học nên trốn về VN.
Về VN, thấy ba mẹ đau lòng nên tôi hứa sẽ dứt bỏ hết, học tập nghiêm túc. Tôi nộp hồ sơ vào Trung tâm ITEC của Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP.HCM. Khổ nỗi, tại đây tôi lại tiếp tục phát hiện lỗ hổng IT của trung tâm và cảnh báo nhưng ai cũng bỏ ngoài tai. Tôi tiếp tục hack để lấy đề thi, sau đó chia sẻ cho bạn bè, ai cũng được 10 điểm.
Thấy việc lấy cắp thẻ ngân hàng dễ bị phát hiện, qua bạn bè trong giới gợi ý, tôi nghĩ tới việc kiếm tiền an toàn hơn, đó là lấy cắp thông tin của người dân Mỹ trên một trang web lưu giữ thông tin cá nhân, sau đó đưa lên trang web để ai muốn vô thì phải nạp 1 đôla/thông tin thông qua hệ thống tiền ảo. Mỗi ngày tôi kiếm được 5.000 - 10.000 đôla Mỹ.
Nhưng do công ty quản lý dữ liệu cá nhân người Mỹ phát hiện nên đã sửa chữa lỗ hổng, tôi nghĩ cách làm khác tinh vi và dài lâu hơn, đó là làm giấy tờ giả để hợp đồng trao đổi dữ liệu với một công ty lớn hơn.
Từ đó, tôi chính thức truy cập vào hệ thống mà không cần hack nữa. Được 2 năm thì bị mật vụ Mỹ phát hiện tài khoản tôi lập để truy cập là làm giả giấy tờ không hợp pháp, nên tôi bị hủy quyền truy cập.
"Du học" trong tù
* Sau thời gian hoạt động "ngầm", khi nào là dấu chấm hết?
- Tháng 2-2013, một người bạn nước ngoài chưa từng gặp mặt nhưng cùng hoạt động trong "thế giới ngầm" rủ tôi tham gia một "phi vụ" khác. Lòng tham nổi lên, tôi đồng ý. Tôi cùng chị gái qua đảo Guam du lịch rồi sau sẽ bàn chuyện làm ăn.
Tôi không ngờ người bạn này đã phối hợp với cảnh sát Mỹ để tiếp tục bắt các tội phạm mạng khác và tôi là một trong những số đó. Mật vụ Mỹ còn phối hợp với Apple theo dõi một người trong đường dây của tôi ở Nga.
Khi người này đi mua máy tính, người của Apple đã cài đặt phần mềm theo dõi vào máy, vì thế tất cả những đoạn trao đổi của tôi với người này đều bị mật vụ Mỹ nắm.
Tôi nhớ như in ngày hôm đó, ngày 7-2- 2013, hai chị em vừa xuống đến sân bay đảo Guam thì mật vụ Mỹ ập tới. Tôi thốt lên trong đầu: "Vậy là chấm hết! Mình đã bị chỉ điểm". Tôi bị dẫn về một trại giam không có giường nằm, đêm chỉ có một miếng vải mỏng đắp nên lạnh cóng.
* Ở tù xứ người, bạn làm gì vượt qua?
- 2 tháng đầu trong tù, cảm giác như trời đã sập dưới chân mình với bản án ban đầu là 40 năm, sau được giảm xuống 13 năm do hợp tác với mật vụ Mỹ bắt thêm các tội phạm khác trong đường dây ngầm.
Tôi có ý định thắt cổ tự tử nhưng nghĩ đến cha mẹ, người thân nên cố gắng sống để gặp lại gia đình. Tôi được chuyển đến rất nhiều nhà tù khác nhau.
Điều kiện sống của nhà tù ở Mỹ không quá khắc nghiệt. Tôi được quản tù cho đi học về tâm lý, kinh thánh, kinh doanh, kỹ năng mềm… Học xong lại đi làm ở nhà bếp, căngtin, đi cắt cỏ…
Tôi được gửi vào trường quân sự trong 9 tháng, với vai trò là một mentor (người hướng dẫn) đi tư vấn tâm lý cho những người bị nghiện ma túy, chia sẻ câu chuyện của mình, giúp họ học về kinh thánh và đạo đức.
Tôi mở lòng mình ra, học hỏi, tìm tới những con người tích cực trong tù để kết bạn. Tôi tự học vẽ, học gấp giấy origami rồi đi dạy cho những bạn tù khác, làm thiệp, luyện viết chữ đẹp…
Tôi biến những ngày tháng trong tù trở thành chuyến "du học" và thực sự được học rất nhiều thứ về giá trị sống, đạo đức, đời sống tâm hồn… Điều đó biến tôi thành một con người hoàn toàn khác.
Muốn làm nhiều dự án miễn phí cho cộng đồng
* Bạn nhận ra được điều gì quý giá nhất trong thời gian ở tù đó?
- Khi tôi ở tù, điều tôi phiền muộn và lo nhất là cha mẹ. Trước đây tiền kiếm được tôi làm từ thiện: mỗi tuần gửi 10 - 20 triệu đồng cho quỹ từ thiện của một tờ báo mạng, các bệnh viện phát cho người nghèo… Ai không có tiền đóng viện phí thì tôi đóng luôn, có khi đóng mấy chục triệu.
Thế nhưng đến khi bị bắt, ba mẹ bán hết 7 căn biệt thự của tôi và 3 chiếc xe để lo tiền luật sư. Bao nhiêu tiền bạc kiếm được như mây khói. Lúc gặp lại ba mẹ sau 7 năm biền biệt trong tù, ba bị ung thư đại tràng, mẹ gầy ốm yếu. Tôi nuốt ngược nước mắt vào trong, nghĩ bản thân phải sống khác để bù đắp và báo hiếu.
Tự do mang lại cảm giác hạnh phúc lắm nên tôi phải sống xứng đáng với những ngày tự do. Khi ở đỉnh cao tiền bạc, không đêm nào tôi ngủ ngon vì luôn phải nghĩ cách làm sao để hack được nhiều thông tin, cách che giấu để không bị bắt…
Bảy năm trong tù, tôi nhận ra giá trị thực sự của con người là gì. Nên từ bây giờ tôi sẽ sử dụng những ngày tự do và chút năng lực của mình để làm những việc có ích, để có được những giấc ngủ thật ngon.
Đặc biệt, tôi nhận ra cái tâm cái đức của nghề nên hiểu giá trị của nghề nghiệp trước khi trở thành người giỏi.
* Nhưng bạn còn trẻ, chưa phải đã muộn màng. Trong những ngày tháng tới, bạn có dự định nào không?
- Trong thời gian ở tù, tôi viết tới 7 cuốn nhật ký bằng tiếng Anh. Ở mỗi cuốn nhật ký tôi phác họa ra những ý tưởng kinh doanh, kỹ thuật an ninh mạng… để ra tù sẽ thực hiện.
Hiện nay tôi đang tham gia những hội thảo online về an ninh mạng và có một số dự án như viết sách chia sẻ về cuộc đời và kỹ thuật an ninh.
Tôi cũng muốn tổ chức những lớp dạy miễn phí, chia sẻ các kiến thức mạng. Trong tương lai tôi mở công ty về an ninh mạng phục vụ cho lợi ích cộng đồng chứ không đặt nặng về tiền bạc.
Trở thành chuyên viên công nghệ
Đại diện Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (Cục An toàn thông tin) cho biết Ngô Minh Hiếu hiện là chuyên viên công nghệ độc lập, cộng tác thường xuyên với trung tâm.
Hiếu kể: "Tôi vừa về được 1 tháng thì một người anh công tác ở Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia gọi hẹn tôi cà phê. Chính tôi ngỏ ý xin anh được cộng tác ở đây để như làm lại việc có ích cho xã hội, cho cuộc đời.
Một tháng sau, tôi được nhận lời. Khi cộng tác, các anh chị em ở trung tâm rất vui vẻ nhiệt tình. Website chongluadao.vn là ý tưởng ban đầu của tôi, tôi về VN xong tập hợp 4 người lập ra website này vào tháng 12-2020 để giúp ích cho cộng đồng".