Ngày 12-5, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch COVID-19, đã họp trực tuyến với thành phố Đà Nẵng, Bắc Ninh, Bắc Giang sau khi các địa phương này ghi nhận một số ca nhiễm trong khu công nghiệp.
Liên tục các nhà máy có ca nhiễm, nhưng cơ bản phong tỏa
Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Lê Trung Chinh cho hay sau khi phát hiện ca nhiễm tại Công ty Trường Sinh thuộc Khu công nghiệp An Đồn, Đà Nẵng nhanh chóng lấy mẫu trong đêm, phát hiện tất cả 33 trường hợp dương tính với virus SARS-CoV-2 khi "các ca này lây nhiễm rất nhanh".
Đà Nẵng lấy 660 mẫu công nhân, bảo vệ, tiểu thương… khu vực xung quanh khu công nghiệp xét nghiệm, cho kết quả âm tính với virus SARS-CoV-2. Riêng các ca F1, liên quan 33 trường hợp mắc COVID-19, dự kiến trong hôm nay có kết quả.
Hiện thành phố đã "phong tỏa mềm" và "phong tỏa cứng" một số khu vực. Căn cứ vào kết quả xét nghiệm 33 trường hợp mắc COVID-19, Đà Nẵng tiếp tục truy vết và có quyết định giãn cách phù hợp trên địa bàn.
Còn tại Bắc Ninh, giám đốc Sở Y tế Tô Thị Mai Hoa cho biết sau khi phát hiện ca mắc COVID-19 ở Công ty Samsung Electronics, các lực lượng đã truy vết được 49 trường hợp F1 và 1.166 trường hợp F2, xét nghiệm 1.160 mẫu cho kết quả âm tính.
Tại Công ty TNHH Công nghệ Johnson Healths Việt Nam, Bắc Ninh đã truy vết, rà soát lại 27 trường hợp F1, 589 trường hợp F2; lấy 2.800 mẫu và đang chờ kết quả xét nghiệm.
Tại Công ty TNHH Canon Việt Nam, các lực lượng đã rà soát, truy vết được 40 trường hợp F1, 533 trường hợp F2; lấy 1.998 mẫu và phát hiện 2 ca dương tính.
Giám đốc Sở Y tế Bắc Ninh đề xuất tăng cường xét nghiệm sàng lọc bằng test nhanh tại các khu công nghiệp; đồng thời đề nghị công nhân các khu công nghiệp khi về nhà hạn chế tiếp xúc, giao lưu với công nhân nhà máy khác, hạn chế nguy cơ lây nhiễm.
Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Thị Hương Giang cho biết Bắc Ninh kiểm soát được dịch bệnh trong các khu công nghiệp, song một số địa phương lập chốt chặn buộc xe đưa đón công nhân của doanh nghiệp ở Bắc Ninh phải đi đường vòng, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến sản xuất, dù các xe đã thực hiện giãn cách, phòng dịch...
Còn tại Bắc Giang, sau ca mắc tại Công ty TNHH Shin Young Việt Nam, Khu công nghiệp Vân Trung (huyện Việt Yên), các lực lượng đã truy vết nhanh nhưng đây là ổ dịch rất phức tạp do công nhân tập trung đông (khoảng 90.000 người).
Đến nay đã lấy được gần 24.000 mẫu xét nghiệm, phong tỏa khu có đông công nhân ở trọ (khoảng 15.000 người, lấy mẫu xét nghiệm và cho kết quả âm tính của 4.000/8.000 mẫu).
Đẩy nhanh xét nghiệm, truy vết
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đề nghị các tỉnh lưu ý đặc điểm nguy cơ dịch bệnh trong các khu công nghiệp rất đông, nên cần phải ký cam kết phòng chống dịch, trường hợp không ký phải dừng hoạt động đến khi bổ sung đầy đủ theo quy định.
Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng cần tiếp tục khẩn trương truy vết, lấy mẫu, xét nghiệm các trường hợp F1, F2, không để lan rộng ra các cơ sở công nghiệp.
Để công tác xét nghiệm theo kịp tốc độ truy vết, lấy mẫu, các địa phương phối hợp nhiều phương pháp, song việc đặt mua các loại sinh phẩm xét nghiệm nhanh hiện rất khó khăn, hầu hết các tỉnh đang sử dụng xét nghiệm nhanh do doanh nghiệp tặng tài trợ.
Đơn cử, tỉnh Bắc Giang có khoảng 160.000 công nhân trong các khu công nghiệp, cần có khoảng 100.000 bộ sinh phẩm xét nghiệm nhanh, nhưng chỉ có khoảng 2.000 bộ do doanh nghiệp tài trợ và mua thêm được gần 2.000 bộ.
Do đó, Bộ Y tế phải đẩy nhanh việc cấp phép cho các công nghệ xét nghiệm mới nhanh hơn, rẻ hơn, sàng lọc được nhiều hơn cũng như thống kê nhu cầu mua, sử dụng xét nghiệm nhanh của các địa phương, có hướng dẫn cụ thể cho địa phương để sử dụng kết hợp các loại xét nghiệm trong các tình huống dịch bệnh khác nhau, ở những khu vực có nguy cơ khác nhau.
Chống dịch không được 'ngăn sông cấm chợ'
Phó thủ tướng nhấn mạnh điểm xung yếu nhất trong phòng chống dịch bệnh là bệnh viện, sau đó đến các nhà máy, xí nghiệp, đặc biệt trong khu công nghiệp. Đặc điểm các nhà máy là đông người, hoạt động trong môi trường kín, các xóm trọ, khu trọ công nhân lại chật chội, đông đúc, mật độ dày đặc nên phải thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch bệnh.
Phó thủ tướng đề nghị không chỉ Đà Nẵng, Bắc Ninh, Bắc Giang mà tất cả các địa phương trên toàn quốc phải chỉ đạo, quán triệt các doanh nghiệp, nhà máy, xí nghiệp, các khu công nghiệp thực hiện đầy đủ, nghiêm túc việc tự đánh giá công tác phòng chống dịch bệnh, cập nhật định kỳ lên hệ thống an toàn COVID-19 (antoancovid.vn).
Ông cũng yêu cầu bộ trưởng Bộ Công thương quán triệt thật sâu sát đến các địa phương, để xảy ra dịch bệnh trong các khu công nghiệp có thể làm đứt gãy toàn bộ chuỗi sản xuất, cung ứng, ảnh hưởng rất tiêu cực đến kinh tế cả nước.
Đồng thời, ông Đam nhấn mạnh chống dịch nhưng không được "ngăn sông cấm chợ". Trước mắt, các địa phương đang có dịch, các khu công nghiệp đang có dịch gửi văn bản các địa phương mà xe đi qua (nói rõ số xe, tuyến đường) để được di chuyển thuận lợi, không được để ách tắc.
Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Sơn cho biết sẽ chỉ đạo công an địa phương tham mưu cho Ban Chỉ đạo rà soát lại, vì "xe đưa đón công nhân chỉ chạy qua chứ không dừng lại, trong phòng chống dịch cũng không có quy định nào như vậy".
Do đó, Phó thủ tướng giao Bộ TT&TT nghiên cứu giải pháp kiểm soát toàn bộ hành trình của các xe đưa đón công nhân, ôtô ra vào khu công nghiệp, phục vụ công tác truy vết, theo dấu ca bệnh.
Đảm bảo an toàn phòng dịch không thể "khoán gọn" cho ngành y tế
Qua phản ánh của đại diện Bộ Y tế về tình trạng các địa phương "khoán gọn" cho ngành y tế trong bảo đảm an toàn dịch bệnh trong các cơ sở sản xuất, Phó thủ tướng yêu cầu ngay trong tuần này bộ trưởng Bộ Công thương chủ trì, phối hợp Bộ Y tế, tổ chức tập huấn trực tuyến toàn quốc về đảm bảo an toàn trong sản xuất công nghiệp, đặc biệt trong các khu công nghiệp.
Từ kinh nghiệm của Đà Nẵng, Bắc Ninh, Bắc Giang và những đợt dịch trước, cả các tỉnh/thành phố phải làm việc sát với doanh nghiệp ở trong khu công nghiệp và cả bên ngoài mà có đông công nhân, siết chặt các quy định phòng, chống dịch bệnh.
"Khi có dịch thì chúng ta chuẩn bị sẵn sàng các khu cách ly tập trung, tránh tình trạng khi một nhà máy có dịch thì dồn tất cả công nhân vào khu cách ly chưa được chuẩn bị kỹ, dẫn đến lây nhiễm chéo. Đồng thời tránh tình trạng cực đoan là cảm thấy nguy cơ có dịch là doanh nghiệp tạm ngừng sản xuất, để công nhân về địa phương, rất nguy hiểm", Phó thủ tướng Vũ Đức Đam lưu ý.